Các vấn đề về chuỗi cung ứng từng đặt ra nhiều thách thức đối với tăng trưởng kinh tế thế giới, song giờ đây mọi sự chú ý lại đổ dồn vào thị trường dầu mỏ, sau khi hoạt động đi lại của người dân dần trở về trạng thái bình thường như giai đoạn trước đại dịch COVID-19.

Việc giá khí đốt liên tục tăng cao trong thời gian gần đây, đặc biệt tại thị trường châu Âu và châu Á, là một nhân tố quan trọng tác động mạnh tới thị trường dầu mỏ, nhất là khi một số lĩnh vực kinh tế đang cân nhắc thay thế khí đốt bằng dầu thô.

Công ty tư vấn năng lượng Rystad tin rằng chỉ riêng việc chuyển từ khí đốt sang dầu để sản xuất điện và sưởi ấm có thể làm tăng nhu cầu dầu thêm 1 triệu thùng/ngày trong mùa Đông này.

Trên phương diện nguồn cung, hàng loạt quốc gia thành viên Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) đang sản xuất thấp hơn hạn ngạch cho phép. Tín hiệu này cho thấy tình trạng thiếu đầu tư dầu mỏ có khả năng sẽ kéo dài đến năm 2022, đồng nghĩa với việc thị trường “vàng đen” đang thắt chặt hơn đáng kể so với những gì thế giới dự đoán và làm thay đổi quan điểm về quỹ đạo giá trong ngắn hạn.

Trong báo cáo "Triển vọng dầu mỏ thế giới năm 2021" mới công bố, OPEC đã cảnh báo tình trạng thiếu đầu tư vào ngành dầu khí có thể khiến nguồn cung thu hẹp hơn và đẩy giá năng lượng đi lên, từ đó đe dọa đà phục hồi yếu ớt của nền kinh tế toàn cầu giai đoạn hậu đại dịch COVID-19.

Theo báo cáo của OPEC, sự chuyển dịch sang sử dụng nhiên liệu sạch hơn và tác động của đại dịch COVID-19 đã khiến đầu tư vào ngành sản xuất dầu khí giảm khoảng 30% trong năm 2020. Do đó, nếu không có các khoản đầu tư cần thiết, thị trường năng lượng có thể sẽ biến động mạnh hơn và tình trạng thiếu hụt năng lượng trong tương lai sẽ ảnh hưởng đến triển vọng phục hồi toàn cầu.

Trước đây, chiến lược thắt chặt sản lượng để kiểm soát giá của OPEC đã để lại rất ít dư địa tăng trưởng dầu mỏ của Mỹ và mức giá thấp hơn chính là rào cản ngăn chặn đà phát triển của các giàn khoan tại Mỹ.

Tuy nhiên, sau khi OPEC điều chỉnh triển vọng thị trường trong bối cảnh cầu vượt cung, có cơ sở để tin rằng lượng hàng dự trữ dầu mỏ toàn cầu vào cuối năm nay sẽ ở dưới mức bình thường, đồng thời cũng là lý do khiến giới đầu tư dầu mỏ rất lo ngại.

Bất chấp giá dầu Brent đã đạt mức cao nhất trong ba năm, vượt ngưỡng 80 USD/thùng và gia tăng áp lực đối với người tiêu dùng, OPEC và các nhà sản xuất dầu liên minh (nhóm OPEC+) vẫn chưa có kế hoạch đẩy nhanh việc tăng sản lượng.

Trong cuộc họp ngày 4/10, OPEC+ đã xác nhận sẽ tuân theo chính sách sản lượng hiện tại, tức là duy trì mức tăng sản lượng khai thác dầu thô thêm 400.000 thùng/ngày cho đến ít nhất tháng 4/2022 theo thỏa thuận đạt được trước đó.

Quyết định này được các Bộ trưởng OPEC+ đưa ra giữa bối cảnh tổ chức này đang chịu áp lực ngày càng lớn từ Mỹ và Ấn Độ liên quan đến việc nâng sản lượng sau khi giá dầu thế giới tăng tới 50% kể từ đầu năm nay.